ใครที่ติดตามตลาดหุ้นมาตลอดคงจะพอสังเกตเห็นว่า ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมามีหุ้น IPO เกิดใหม่และทยอยเข้าตลาดมาให้ผู้ที่สนใจได้เข้าร่วมลงทุนเป็นส่วนหนึ่งในธุรกิจมากมาย (จนบางทีก็แอบเลือกไม่ถูก) แต่จะมีวิธีซื้อหุ้น IPO ยังไงและควรเลือกลงทุนยังไงบ้าง มาดูกัน
KEY TAKEAWAYS ON IPO
- IPO ย่อมาจาก Initial Public Offering ซึ่งหมายถึงกระบวนการที่บริษัทจำกัดจะเปิดให้ซื้อหุ้นและเทิร์นเป็นบริษัทมหาชน หรือเข้าตลาดหลักทรัพย์นั่นเอง
- บริษัทกำจัดที่จะเข้าตลาดหลักทรัพย์ได้นั้นจะต้องมีคุณสมบัติ หรือผ่านการคัดกรองเบื้องต้นจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยก่อน
- ทำให้บริษัทจำกัดทั้งหลายสามารถระดมทุนจากประชาชนในการนำไปดำเนินและขยายกิจการ โดยไม่ต้องกู้ยืมจากสถาบันการเงิน
- บริษัทจำกัดที่มีการแปรสภาพเป็นบริษัทมหาชนแล้วนั้น ไม่สามารถแปลงกลับเป็นบริษัทจำกัดได้อีก
- การระดมทุน IPO นี้อาจมองได้ว่าเป็น Exit Strategy สำหรับผู้ก่อตั้งและผู้ถือหุ้นในบริษัทจำกัด
หุ้น IPO คือ อะไร?
หุ้น IPO มาจากคำว่า Initial Public Offering คือ หุ้นที่มีการเสนอขายเป็นครั้งแรก เพื่อเปลี่ยนจากบริษัทธรรมดา เป็นบริษัทมหาชน ซึ่งส่วนใหญ่บริษัทที่จะเข้าตลาดหลักทรัพย์เหล่านี้ มักจะดึงเข้าในช่วงขาขึ้นของธุรกิจนั้นเอามากๆ เพื่อให้คนสนใจเข้าร่วมลงทุนครบตามจำนวน และมีมูลค่าสูงขึ้นเรื่อยๆ ขณะที่บริษัทเหล่านั้นก็นำเงินไปต่ออยอดขยายธุรกิจของตัวเองได้ โดยไม่ต้องกู้ยืมสินเชื่อจากธนาคาร ที่อาจมีค่าใช้จ่ายเรื่องดอกเบี้ยต่างๆ สูงกว่าการหยิบจากเงินระดมทุนของผู้ที่สนใจลงทุนมาใช้
ลักษณะหุ้น IPO
หุ้นของ IPO จะเป็นหุ้นตัวใหม่ที่ไม่มีใครรู้ได้ว่า แนวโน้มราคาจะไปในทิศทางไหน เพราะงั้นการตัดสินใจเลือกลงทุนของแต่ละคนมักจะขึ้นอยู่กับความเชื่อมั่นในกิจการล้วนๆ ช่วงเริ่มต้นราคาหุ้นจะไม่สูงมากนัก แต่บางตัวก็สามารถสร้างกำไรได้หลายเท่าตัว ทำให้นักเก็งกำไรจะชอบหุ้นแนวนี้ ยิ่งกิจการใหญ่ เป็นที่รู้จักของคนทั่วไปจะยิ่งได้รับความนิยมสูง (แต่ต้องระวังเช่นกัน เพราะถ้าใครเลือกไม่ดีก็ขาดทุนได้เหมือนกันนะ)
ซื้อหุ้น IPO ยังไง?
ปกติแล้ว การ ซื้อ หุ้น IPO จะทำได้ 2 รูปแบบ ได้แก่
1) จองซื้อหุ้น
ก่อนที่จะเปิดขายในตลาดหุ้นโดยตรง หุ้นบางตัวอาจจะมีเปิดรอบจองซื้อพิเศษผ่านโบรกเกอร์บางแห่งก่อน สำหรับลูกค้ารายย่อยก็อาจจะหาโอกาสซื้อแนวนี้ได้ยากซักหน่อย เพราะบางทีเขาจะเก็บให้ลูกค้านักลงทุนคนพิเศษ แต่ก็มีหุ้นบางตัวที่เริ่มเปิดให้ลูกค้ารายย่อยได้ลุ้นซื้อแบบสุ่ม กรณีมีผู้สนใจเยอะเหมือนกัน
2) ซื้อหุ้น IPO วันแรก ในตลาดหุ้น
อีกวิธีซื้อหุ้น IPO สำหรับนักลงทุนที่พลาดในรอบการจอง ไม่ว่าจะซื้อไม่ทันหรือเขาไม่ให้ ก็จะมารอซื้อหุ้นที่ลงขายในตลาดหุ้นวันแรก แต่อาจจะต้องรอจับตามองราคาว่า จะพุ่งแรง หรือลดลงกว่าราคาจองขนาดไหน
เคล็ดลับ เลือกซื้อหุ้น IPO ยังไง ให้ปลอดภัย
การ ซื้อ หุ้น IPO ให้ปลอดภัย ไม่ใช่เรื่องยาก แค่อาจจะต้องพิจารณาบางเรื่องซักเล็กน้อย
1) ดูบริษัทว่า ทำกิจการอะไร? มีแนวโน้มเป็นยังไงบ้าง? การแข่งขันในตลาดเดียวกันมากน้อยแค่ไหน?
2) ความสามารถในการแข่งขัน และส่วนแบ่งในตลาดเป็นยังไง?
3) วัตถุประสงค์ที่บริษัทขายหุ้น เพื่อระดมทุน จะเอาเงินไปใช้อะไรในกิจการ?
4) พิจารณางบการเงินของบริษัท ได้กำไร/ขาดทุน อะไรยังไงบ้าง?
5) ผู้ถือหุ้นรายใหญ่และผู้บริหารคือใคร มีศักยภาพเป็นยังไง?
แล้วนำมาเทียบกับราคาจองหรือขายหุ้น IPO ดูว่า น่าสนใจและคุ้มค่าที่จะลงทุนหรือไม่ หากรู้สึกว่า ราคาสูงเกินไปเมื่อเทียบกับอะไรหลายๆ อย่างก็อาจจะรอและเพียงแค่จับตาดูไปก่อน
สรุป
ทุกการลงทุนมีความเสี่ยง แม้ว่า หุ้น IPO ทุกตัวจะผ่านการกลั่นกรองจากตลาดหลักทรัพย์ฯ มาบ้างแล้วก็ตาม แต่นักลงทุนก็จำเป็นที่จะต้องศึกษาและพิจารณาอีกครั้งก่อนลงทุนเสมอ โดยเฉพาะหุ้น IPO ที่ไม่เคยมีประวัติในตลาดหุ้นมาก่อน อย่าเชื่อจากปากใคร จนกว่าจะได้ศึกษาด้วยตัวเองเท่านั้น!
COMMENTS